planeet B???

[Spanik]

Re: planeet B???

Wou dat ik naar planeet B kon.... Maar ja, we zitten hier nu eenmaal opgeschept met de B-ark (Douglas Adams indachtig).

[Kurrrt]

Re: planeet B???

Wel, er wordt aangenomen dat de ruimte gekromd is een hogere dimensie ... Rudy Rucker behandelt dit in zijn duizelingwekkende boek "the 4th dimension". Maar ik ben bijna zeker dat ook Einstein er mee afgekomen is, hij heeft er trouwens zijn beroemde oneliner op gebaseerd : "2 dingen zijn oneindig : het heelal en de menselijke domheid. Alleen van het heelal ben ik niet zeker...." Maar betreft die hogere dimensies : we beschikken over de nodige wiskunde om dat te berekenen, David Hilbert heeft zelfs de wiskunde ontwikkeld voor het rekenen in oneindig veel dimensies. Maar het idee bestaat al veel langer.
Bekijk het zo : we hebben eeuwen geleefd op een oppervlak waarvan we niet wisten dat het gekromd was in een hogere dimensie (bol). De mensen waren zelfs bang dat ze van de schijf zouden vallen als ze aan de rand kwamen... Het was een model met ongekend veel zwaktes, ze moesten trucs bedenken als reden waarom de zee niet zo leegstromen. PS tot op heden is er (in de VS natuurlijk) nog een serieuze bende idioten (the flat earth society), die dat idee aanhangt. Waar wil ik naar toe ? Als de aarde een bol is verdwijnt dat probleem, we kunnen oneindig lang rechtdoor vliegen en toch is de bol begrensd tot een omtrek van 40.000 km. Met een snel vliegtuig weet je op 24 uur wat er gebeurt wanneer je maar blijft doorvliegen evenwijdig aan het aardoppervlak : je komt terug op je vertrekpunt. Dus om te weten als het heelal gekromd is in een 4e dimensie zou ik zeggen : neem een snelle raket en blijf rechtdoor vliegen. Blijft de vraag : hoe lang duurt dat ? Heel veel beweringen van Einstein himself zijn uitgetest in de praktijk maar hier zitten we aan de grens van ons kunnen. Hetzelfde probleem bestaat in de wereld van het superkleine, de formules hadden voorspeld dat er nog een laatste deeltje moest bestaan (Peter Higgs, Robert Broux (+) en onze landgenoot François Englert. Alleen : we vonden het niet .... tot enkele jaren geleden bij CERN. De model is nu compleet maar enkele zijn al een hele tijd bezig met rekenen uit wat die kleinste deeltjes verder zouden bestaan (Edward Witten, Brian Greene en enkele anderen) alleen, de deeltjesversneller van Cern is met zijn 27 km niet groot en krachtig genoeg om de boel in nog kleine brokken te schieten, naar verwacht hebben ze er ene nodig van een paar lichtjaren.... en hup, ze hebben ons weer liggen. Als Witten en Greene hun formules wiskundig kloppend krijgen (wat nog altijd niet het geval is) dan zullen we moeten geloven in de correctheid zonder het proeondervindelijk bewijs. Dat maakt me zenuwachtig...

De Flat Earth Society kampt niet met het probleem dat de oceanen over 'een rand leegstromen'. Dat model is al iets ouder
Zij zien alles op één plat vlak, volledig ommuurd door de Antarctische cirkel. Een gesloten systeem dus, eventueel nog overkoepeld door een 'Dome' ("The waters above and the waters below").

Jammer dat een recente (semi gezamenlijke) 'meting' om de kromming van de aarde aan te tonen maar over een korte afstand gebeurde en eigenlijk weinigzeggend was naar beide kampen toe.
Volgens hun gedachtengoed zou men dus vanop de Kilimanjaro de Mount Everest moeten kunnen zien indien een telescoop niet van atmosferische storingen en verontreinigingen last zou hebben. (Dus oneindig dichterbij kunnen trekken van het zichtsveld moet dan bewijzen dat de horizon enkel ontstaat door het perspectief (vanishing point) en niet door het wegvallen van het zicht door de kromming van de aarde).
Maar dan hebben we het weer over planeet A

[Sieg]

Re: planeet B???

Wel, er wordt aangenomen dat de ruimte gekromd is een hogere dimensie ... Rudy Rucker behandelt dit in zijn duizelingwekkende boek "the 4th dimension". Maar ik ben bijna zeker dat ook Einstein er mee afgekomen is, hij heeft er trouwens zijn beroemde oneliner op gebaseerd : "2 dingen zijn oneindig : het heelal en de menselijke domheid. Alleen van het heelal ben ik niet zeker...." Maar betreft die hogere dimensies : we beschikken over de nodige wiskunde om dat te berekenen, David Hilbert heeft zelfs de wiskunde ontwikkeld voor het rekenen in oneindig veel dimensies. Maar het idee bestaat al veel langer.
Bekijk het zo : we hebben eeuwen geleefd op een oppervlak waarvan we niet wisten dat het gekromd was in een hogere dimensie (bol). De mensen waren zelfs bang dat ze van de schijf zouden vallen als ze aan de rand kwamen... Het was een model met ongekend veel zwaktes, ze moesten trucs bedenken als reden waarom de zee niet zo leegstromen. PS tot op heden is er (in de VS natuurlijk) nog een serieuze bende idioten (the flat earth society), die dat idee aanhangt. Waar wil ik naar toe ? Als de aarde een bol is verdwijnt dat probleem, we kunnen oneindig lang rechtdoor vliegen en toch is de bol begrensd tot een omtrek van 40.000 km. Met een snel vliegtuig weet je op 24 uur wat er gebeurt wanneer je maar blijft doorvliegen evenwijdig aan het aardoppervlak : je komt terug op je vertrekpunt. Dus om te weten als het heelal gekromd is in een 4e dimensie zou ik zeggen : neem een snelle raket en blijf rechtdoor vliegen. Blijft de vraag : hoe lang duurt dat ? Heel veel beweringen van Einstein himself zijn uitgetest in de praktijk maar hier zitten we aan de grens van ons kunnen. Hetzelfde probleem bestaat in de wereld van het superkleine, de formules hadden voorspeld dat er nog een laatste deeltje moest bestaan (Peter Higgs, Robert Broux (+) en onze landgenoot François Englert. Alleen : we vonden het niet .... tot enkele jaren geleden bij CERN. De model is nu compleet maar enkele zijn al een hele tijd bezig met rekenen uit wat die kleinste deeltjes verder zouden bestaan (Edward Witten, Brian Greene en enkele anderen) alleen, de deeltjesversneller van Cern is met zijn 27 km niet groot en krachtig genoeg om de boel in nog kleine brokken te schieten, naar verwacht hebben ze er ene nodig van een paar lichtjaren.... en hup, ze hebben ons weer liggen. Als Witten en Greene hun formules wiskundig kloppend krijgen (wat nog altijd niet het geval is) dan zullen we moeten geloven in de correctheid zonder het proeondervindelijk bewijs. Dat maakt me zenuwachtig...

Dat weet ik allemaal wel Paul, maar dan blijf ik toch bij mijn punt van zolang het niet bewezen is weet men niet hoe de ruimte eruitziet
Eigenlijk weet men niet eens met 100% zekerheid te zeggen waar ons eigen zonnestelsel eindigt, dus ik bedoel maar.
Onlangs ook een programma gezien over donkere materie,interessant lees en kijkvoer trouwens
Maar toen men vroeg aan al die profs van wat is nu eigenlijk donkere of zwarte materie, moesten allen het antwoord schuldig blijven.
Het bleek gewoon een naam die verzonnen was voor iets wat ze niet kenden.
De ruimte heeft me altijd al gefascineerd, als kind al zat ik snachts buiten door een zelfgemaakte telescoop te gluren
tot ik dan uiteindelijk een grotere spiegeltelescoop kreeg, echt fascinerend allemaal

grts
Sieg

[opapol]

Re: planeet B???

Dat weet ik allemaal wel Paul, maar dan blijf ik toch bij mijn punt van zolang het niet bewezen is weet men niet hoe de ruimte eruitziet
Eigenlijk weet men niet eens met 100% zekerheid te zeggen waar ons eigen zonnestelsel eindigt, dus ik bedoel maar.
Onlangs ook een programma gezien over donkere materie,interessant lees en kijkvoer trouwens
Maar toen men vroeg aan al die profs van wat is nu eigenlijk donkere of zwarte materie, moesten allen het antwoord schuldig blijven.
Het bleek gewoon een naam die verzonnen was voor iets wat ze niet kenden.
De ruimte heeft me altijd al gefascineerd, als kind al zat ik snachts buiten door een zelfgemaakte telescoop te gluren
tot ik dan uiteindelijk een grotere spiegeltelescoop kreeg, echt fascinerend allemaal

grts
Sieg

Het is dan ook zeer indrukwekkend, het volstaat al om op een heldere nacht een verrekijker te nemen en het universum gaat open...
Maar dat van die donkere materie klopt ook, blijft idd een rare boel en hoogst speculatief.
Maar als je dan denkt aan -zijn naam ontschiet me nu- die kosmoloog die afgekomen is met het idee van parallelheelallen.....
Zelf ben ik meer vertrouwd met de wereld van het superkleine maar ook daar bots ik op mijn grenzen voor abstraheren. Pas nu besef ik dat ik destijds gewoon zaken heb aangenomen zonder de juiste vragen te stellen aan de prof.... Ik ga het nooit vergeten, ik was bezig over het golfmechanisch model toen één van de lln (hij had op zijn 28 al een professoraat Fy te pakken aan de UG, geen domkop dus), ik had het over een p-orbitaal toen hij me vroeg om de golffunctie vlakbij de kern vergroot visueel voor te stellen. Gaat dat elektron nu door de kern of niet ? Het is bijzonder moeilijk om af te stappen van een elektron als een deeltje dat zich ook kan gedragen als een golf. In feite is het allemaal zodanig moeilijk en abstract geworden dat het niet meer leuk is. Het gekke evenwel is dat bepaalde toepassing gewoon in de praktijk werken, MRI bijvoorbeeld redt mensenlevens terwijl tot op dit moment er geen mens is die me kon uitleggen wat de spin van een elektron is. Men beperkt zich steevast tot : de draaizin van een elektron rond zijn eigen as. Een leugen voor bestwil noem ik dat maar het staat in alle handboeken.

Even terug naar de ruimte : ik vrees dat het gewoon onmogelijk is om te bewijzen hoe de ruimte "er uit ziet", wat dat ook moge betekenen. Abstracte wiskunde lijkt een antwoord te kunnen bieden maar daar heeft Kurt Gödel al veel eerder de poten onderuit gezaagd.... ik weet niet meer van wie deze quote was "net toen het gebouw klaar was begaven de fundamenten het".

[SteefD]

Re: planeet B???

YouTube kanaal, gewijd aan deze zeer interessante materie: PBS SpaceTime.... Voor de liefhebbers ;-)

[toerist]

Re: planeet B???

Hier kan je er wellicht ook over verder bomen !

[opapol]

Re: planeet B???

Hier kan je er wellicht ook over verder bomen !

Vanaf het moment dat ik dat ik Ph las kwamen mijn stekels al recht. Het is als op een talenforum schrijven : het werdt bewezen dat.... Dus laat maar zou ik zeggen.....

[Spanik]

Re: planeet B???

Vanaf het moment dat ik dat ik Ph las kwamen mijn stekels al recht. Het is als op een talenforum schrijven : het werdt bewezen dat.... Dus laat maar zou ik zeggen.....

Oh, eenheden.... Als je mijn haar omhoog wil krijgen en mijn bloeddruk in de rooie moet je dingen schrijven zoals Km (*) of Km/u of °K of (vul zelf aan). En dan puntjes zetten tussen de duizendtallen en zo, afschuwelijk (en foutief). Er is zoiets als het SI stelsel en ISO 80000 (vroeger ISO 31-0). En niets erger dan een mix van imperial en SI zodat je geen flauw benul hebt of constantes nu echte fysische constantes zijn of een mengeling van constantes en omrekenfactoren voor imperial eenheden. En het zonder nadenken overschrijven van wat er op de digitale displays van meettoestellen verschijnt. Ja, er verschijnen veel getalletjes op, maar wat zijn de beduidende cijfers? Of nauwkeurigheid en herhaalbaarheid, nog zo'n leuke discussie.

Dat van die p-orbitaal is een goeie vraag. Iets in mij zegt dat het electron niet door de kern gaat. De electromagnetische en sterk kracht zijn sterk. Langs de andere kant is een orbitaal de voorstelling van waar het electron zich volgens de quantum mechanica het meeste kans heeft om te bevinden. Dus eigenlijk is er een kans, maar die is verdorie héél klein.

Spin (en andere van die eigenschappen) zijn eigenlijk niet meer dan voorstellingen van wiskundige eigenschappen zodat ze intuïtiever handelbaar zijn. Die eigenschap van electronen gedraagt zich voor verdere berekeningen nu eenmal analoog aan wat de draaing van voorwerpen rond hun as doet voor diezelfde soort berekeningen.

(*) tenzij je natuurlijk Kelvin.meter bedoelt, dan klopt het wel...

[opapol]

Re: planeet B???

Oh, eenheden.... Als je mijn haar omhoog wil krijgen en mijn bloeddruk in de rooie moet je dingen schrijven zoals Km (*) of Km/u of °K of (vul zelf aan). En dan puntjes zetten tussen de duizendtallen en zo, afschuwelijk (en foutief). Er is zoiets als het SI stelsel en ISO 80000 (vroeger ISO 31-0). En niets erger dan een mix van imperial en SI zodat je geen flauw benul hebt of constantes nu echte fysische constantes zijn of een mengeling van constantes en omrekenfactoren voor imperial eenheden. En het zonder nadenken overschrijven van wat er op de digitale displays van meettoestellen verschijnt. Ja, er verschijnen veel getalletjes op, maar wat zijn de beduidende cijfers? Of nauwkeurigheid en herhaalbaarheid, nog zo'n leuke discussie.

Dat van die p-orbitaal is een goeie vraag. Iets in mij zegt dat het electron niet door de kern gaat. De electromagnetische en sterk kracht zijn sterk. Langs de andere kant is een orbitaal de voorstelling van waar het electron zich volgens de quantum mechanica het meeste kans heeft om te bevinden. Dus eigenlijk is er een kans, maar die is verdorie héél klein.

Spin (en andere van die eigenschappen) zijn eigenlijk niet meer dan voorstellingen van wiskundige eigenschappen zodat ze intuïtiever handelbaar zijn. Die eigenschap van electronen gedraagt zich voor verdere berekeningen nu eenmal analoog aan wat de draaing van voorwerpen rond hun as doet voor diezelfde soort berekeningen.

(*) tenzij je natuurlijk Kelvin.meter bedoelt, dan klopt het wel...

Helaas, er zijn zo van die blunders die we niet uitgeroeid krijgen zoals gr, sec, kgr ... soms vraag ik me af wie dat in leven houdt....
Ik denk dat ik in mijn laatste middelbaar zat toen de grote kuis in het SI stelsel gekomen is, was een beetje doorbijten maar het was een erg goede zaak.

Betreft die p-orbit : het elektron zit 50% van de tijd in de ene lob en de andere 50% in de andere terwijl het niet rond de kern gaat, dus hij moet er wel door, maar hoe ? Ik vergeleek het altijd met fotonen die door glas gaan zonder het te breken of met geluidsgolven die door het blad papier voor mijn mond gaan, beter kon ik niet bedenken. Freeman Dyson van het IAS, iemand die zich met alle mogelijke disciplines bezig hield waaronder raketten die werden aangedreven door verschillende bommen na elkaar te laten ontploffen zei ooit : "they say that I'm nuts but nature itself is completely nuts".

Betreft de spin : iedereen stelt het idd als tolzin rond de as maar dat is het niet, dichter dan "een materie-eigenschap" kom ik niet. Soms, moest er een god bestaan, stel ik me voor dat die constant zich te schaterlachen omdat die mannekes hier steeds opnieuw denken : "we zijn er er", terwijl er op dat moment weer een nieuwe deur open gaat....
Maar op de duur vond ik het zelfs niet meer grappig, zeker niet wanneer het aan je intuïtie en je bevattingsvermogen voorbij gaat want dat is het vanop een bepaald niveau. Ik heb me jaren het hoofd gebroken over hoe ik het onzekerheidsprincipe van Heisenberg moest uitleggen, voor de leek : het komt er op neer dat je onmogelijk én de juiste plaats én de juiste snelheid van een deeltje kan kennen. Uiteindelijk vond ik een goede vergelijking : ik tekende een uitdeinende golf tot op oneindig en ik vroeg : "kan je die volledige golf exact localiseren ?" Natuurlijk, tussen hier en oneindig. Ja daar ben ik vet mee, "ik ben mijn portefeuille kwijt" en iemand zegt "ik weet ze liggen, tussen hier en oneindig..." dan was het wachten op iemand die de golf beter en nauwkeuriger kon lokaliseren : tot op 2 meter : "op het bord". Ja maar dan heb je hem wel niet volledig hé... Meestal ging er dan een lichtje branden (toch bij het juiste publiek). Of in portefeuilletermen : "ik weet ze liggen binnen een straal van 10 meter". Klinkt al beter maar dan komt het : "ik ben wel maar voor 90% zeker.... Dyson heeft gelijk, in haar extremiteiten, zij het nu in het grote of het kleine is de natuur compleet geschift. Met de jaren heb ik daar heel veel instinkers op bedacht : vraag deze maar eens aan een leek : je schiet zuiver horizontaal een geweer af en de kromming van de aarde speelt geen rol op die afstand, op het moment dat de kogel uit de loop komt laat een gevoelig mechanisme bij de monding van de loop een tweede kogel vallen, half zo zwaar, welke komt het eerst op de grond (zoals altijd is er geen luchtwrijving) ? Ik heb zo ooit een jonge prof (!) uit de richting bio-ingenieur op haar paard gekregen met deze vraag : "een baksteen weegt zoveel als een kilo plus een halve baksteen, hoeveel weegt een baksteen ?" Ze kon niet antwoorden.... En het verhaal wil dat ze aan Niels Bohr op zijn examen vroeg hoe hij de hoogte van een toren zou meten met een kwikbarometer waarop Bohr : "ik zal hem laten vallen en de seconden tellen". Niet goed. "Ik ga hem meten en kijken hoeveel keer hij in de hoogte van de toren gaat". Niet goed. "Ik ga er een slinger van maken en de frequentie tellen boven en onder". Niet goed. Waarop de prof zich begon te enerveren en vroeg : "weet je het of weet je het niet ?" waarop Bohr : "natuurlijk weet ik het maar ik verbied u om voor mij te bepalen hoe ik moet denken". (Bohr had in zijn glorietijd zowat de status van halfgod in de fysica).

[Guest42]

Re: planeet B???

Helaas, er zijn zo van die blunders die we niet uitgeroeid krijgen zoals gr, sec, kgr ... soms vraag ik me af wie dat in leven houdt....
Ik denk dat ik in mijn laatste middelbaar zat toen de grote kuis in het SI stelsel gekomen is, was een beetje doorbijten maar het was een erg goede zaak.

Zet ze hier dan eens openbaar hé Paul, altijd bereid bij te leren, ik denk dat ze toch altijd begrepen hebben wat ik wilde zeggen na 50 jaar uit school.
Is ook de eerste keer dat ik hoor dat er geen punt meer mag staan na de duizend tallen, leest nogthans veel gemakkelijker.
Je zou je vader zaliger ook niet moeten vertellen hebben dat hij zijn benodigdheden om brood te bakken vanaf dan in Newton moest afwegen.

[opapol]

Re: planeet B???

Zet ze hier dan eens openbaar hé Paul, altijd bereid bij te leren, ik denk dat ze toch altijd begrepen hebben wat ik wilde zeggen na 50 jaar uit school.
Is ook de eerste keer dat ik hoor dat er geen punt meer mag staan na de duizend tallen, leest nogthans veel gemakkelijker.
Je zou je vader zaliger ook niet moeten vertellen hebben dat hij zijn benodigdheden om brood te bakken vanaf dan in Newton moest afwegen.

SI staat openbaar maar daar gaat het me nu even niet over, hij heeft ook nooit een bakkerij gehad op de maan met een gravitatieweegschaal. Er is ook niks mis met de kilogram in een zelfde zwaartekrachtveld, het is ook een SI-eenheid. Ik hoop wel dat je apotheker het verschil kent tussen mg en Mg want dat zou wel eens slecht kunnen aflopen

Maar laat me even dit zeggen : ik vroeg ooit aan een 8Wis : hoeveel schatten jullie alle atomen in het heelal ? Antwoord : 10^100. Waarop ik zeg : nee, eerder iets als 10^80 en we zitten er behoorlijk dichtbij. Waarop de student : "ik zat er toch niet ver naast ?" Ik had zin om naar huis te gaan en in mijn bed te kruipen.

[Spanik]

Re: planeet B???

Zet ze hier dan eens openbaar hé Paul, altijd bereid bij te leren, ik denk dat ze toch altijd begrepen hebben wat ik wilde zeggen na 50 jaar uit school.
Is ook de eerste keer dat ik hoor dat er geen punt meer mag staan na de duizend tallen, leest nogthans veel gemakkelijker.

Je zou je vader zaliger ook niet moeten vertellen hebben dat hij zijn benodigdheden om brood te bakken vanaf dan in Newton moest afwegen.

Enige juiste referentie is ISO 80000, maar wikipedia is al een goed begin https://nl.wikipedia.org/wiki/SI-stelsel Eigenlijk moet er om juist te zijn een "kleine" spatie tussen de duizendtallen staan. Zoek maar een op, de meeste teksverwerkers kennen die.

En het is "newton" als je de eenheid van kracht bedoelt en "Newton" als je de persoon Icaac Newton bedoelt (of één van zijn familieleden uiteraard). Sorry, kan het niet laten

Langs de andere kant, aan zo'n zaken wordt te weinig aandacht besteed in het schoolsysteem. Langs de ene kant is het begrijpelijk dat je dit niet leert samen met elementaire gramatica, spelling en stijl in de lagere school. En het is wel begrijpelijk (maar toch minder verantwoord) dat men in de wetenschapslessen in het middelbaar hier te weinig aandacht aan besteedt. Maar het is zo belangrijk voor een correcte communicatie. Dit moet dringend in het middelbaar opgenomen worden in de lessen nederlands.

Ik hoop wel dat je apotheker het verschil kent tussen mg en Mg want dat zou wel eens slecht kunnen aflopen

Maar laat me even dit zeggen : ik vroeg ooit aan een 8Wis : hoeveel schatten jullie alle atomen in het heelal ? Antwoord : 10^100. Waarop ik zeg : nee, eerder iets als 10^80 en we zitten er behoorlijk dichtbij. Waarop de student : "ik zat er toch niet ver naast ?" Ik had zin om naar huis te gaan en in mijn bed te kruipen.

"mg" kan zowel "milli gram" zijn als "meter.gram" en "Mg" kan zowel "mega gram" zijn als "magnesium" Context is er ook nog...

Dat van die atomen... Laat ons eens direct een eerste schatting doen! In 1 mol zitten er ongeveer 6 x 10^23 atomen. Hoeveel mol massa is er in het universum? Neem waterstof voor 1 g/mol. De zon pakweg 2 x 10^30 kg of 2 x 10^33 mol waterstof als we simpelweg de zon als zuivere waterstof beschouwen. Er zit ook nog een hoop helium en zo tot ijzer in, maar dit is maar de achterkant van een envelop. Dus de zon is 1.2 x 10^57 atomen. De rest van ons zonnestelsel kunnen we verwaarlozen want de zon heeft al meer dan 99% van de totale massa van het zonnestelsel. Dus, hoeveel sterren zijn er? Volgens schattingen (ESA) zijn er 1 x 10^12 melkwegstelsels met elk 1 x 10^12 sterren. Dus grofweg 1 x 10^24 sterren. Als we dat allemaal vermenigvuldigen dan komen we tot ruwweg 1 x 10^57 x 1 x 10^24 = 1 x 10^81 atomen in het universum. Dat als alle massa geconcentreerd zit in sterren, alle sterren zo groot zijn als onze zon en er enkel waterstof is.

Die student zijn schatting was dus nog zo slecht niet voor een eerste benadering!

Maar op de duur vond ik het zelfs niet meer grappig, zeker niet wanneer het aan je intuïtie en je bevattingsvermogen voorbij gaat want dat is het vanop een bepaald niveau. Ik heb me jaren het hoofd gebroken over hoe ik het onzekerheidsprincipe van Heisenberg moest uitleggen, voor de leek : het komt er op neer dat je onmogelijk én de juiste plaats én de juiste snelheid van een deeltje kan kennen.
...
Dyson heeft gelijk, in haar extremiteiten, zij het nu in het grote of het kleine is de natuur compleet geschift. Met de jaren heb ik daar heel veel instinkers op bedacht : vraag deze maar eens aan een leek : je schiet zuiver horizontaal een geweer af en de kromming van de aarde speelt geen rol op die afstand, op het moment dat de kogel uit de loop komt laat een gevoelig mechanisme bij de monding van de loop een tweede kogel vallen, half zo zwaar, welke komt het eerst op de grond (zoals altijd is er geen luchtwrijving) ?

Het onzekerheidsprincipe is erger dan dat. Ik herinner me die les nog redelijk goed (vergeleken met wat ik van de rest onthouden heb). En de voorstelling "je kan niet tegelijk de juiste plaats en snelheid meten" is eigenlijk niet correct. Het is fundamenteler dan "meten". Het is gewoon zo uit de zuivere theorie. Het is niet dat je ze niet juist kan meten, je kan ze perfect juist meten maar het resultaat van hun product zal nooit nauwkeuriger zijn dan de onzekerheid stelt. En wat nog erger is, er zijn vele van die onzekerheidsprincipes, niet enkel voor plaats en snelheid. Zijn er ook nog voor spin bvb. En van daar ging het dan verder naar "spooky interactions at a distance". Toen had ik het gevoel dat we de fysica verlaten hadden en filisofie aan het doen waren.

Ja, de natuur als ze ontzettend klein of groot wordt gaat het verstandelijk vermogen van de mens te boven. Wat mij altijd blijft verbazen is gravitatie. Dit is van de 4 fundamentele krachten de zwakste. Maar door de 1/r in de wet kan die toch de enormste dingen doen. Die werkt over afstanden die we niet kunnen bevatten en wekt energieën op waar onze krachtigste elektrische centrales minder dan afrondingsfouten zijn. Zwartekracht doet het universum draaien en veroorzaakt dingen zoals zwarte gaten die licht kunnen afbuigen en bijhouden enkel door hun massa, Quasars, pulsars en (super)nova's die in een flits meer energie uitstralen dan de mensheid ooit al heeft opgewekt of zal opwekken. En toch is dat van de 4 fundamentele krachten het zwakke broertje.

Die 2 kogels komen tegelijk beneden aan. Net zoals een zak veren en een blok lood van een kilo samen vallen als er geen luchtweerstand is. Maar dat is geen instinker vind ik, dat is om te kijken of diegene die zoiets leest begrijp waar hij/zij mee bezig is en niet gewoon zoals een computer dingen klakkeloos nadoet. Hier speelt opvoeding een enorme rol. Dit soort zaken heb ik door verstandige leraars in het lager onderwijs geleerd. Er zijn bij een vraagstuk 3 dingen: de "gegevens", de "vraag" en de "oplossing". De gegevens zijn wat je krijgt, de vraag zegt welk resultaat van je verwacht wordt en de oplossing is hoe je met de gegevens die je nodig hebt en de oplossingsmethode tot het gevraagde resultaat komt. In de vraag van opapol is de hele uitleg van die kogel die uit de loop komt eigenlijk een rookgordijn. Belangrijk, dat wel, maar eenmaal je leest "zuiver horizontaal en kromming geen rol" dan moet je weten dat je horizontale beweging geen rol speelt. Eenmaal uit die loop vallen er 2 kogels waarvan één half zoveel massa heeft als de andere in hetzelfde zwaartekrachtveld.

En een enorm belangrijke rol hier is "begrijpend lezen"! Dat moet je in de lagere school onder de knie hebben!!!! En nu doet men alsof dat niet belangrijk is. Waanzin. Ik zie en lees de gevolgen daar dagelijks van in de e-mails die ik krijg op het werk.

[Guest42]

Re: planeet B???

Super Spanik.
Zoals gezegd altijd bereid iets bij te leren, maar ik twijfel er aan of ik mij dat van mijn leven nog eigen kan maken.
Dat van die zak veren en die kilo lood, dat was toevallig mijn specialiteit, vacuum 5 x 10 ^ -8 mbar in een klok waar wij aluminium
op folie in opdampten.

[opapol]

Re: planeet B???

10^100 als schatting van de student niet zo slecht zei je toch ??????? Hmmmmm. Ik vind dat er bepaald behoorlijk "naast" hoor.
Maar je hebt gelijk, het onzekerheidsprincipe gaat verder dan plaats en snelheid....

Maar ik denk niet echt dat verstandige leraars in het lager onderwijs je deze dingen hebben geleerd hoor

[Spanik]

Re: planeet B???

10^100 als schatting van de student niet zo slecht zei je toch ???????

Maar ik denk niet echt dat verstandige leraars in het lager onderwijs je deze dingen hebben geleerd hoor

Mijn fout Zal precies terug naar het lager moeten voor begrijpend lezen! Het was de student dus met 10^100, had het omgedraaid. Dikke buis (voor mij)

Oh jawel, vraagstukken was een belangrijk stuk in het lager. Geen idee meer welk jaar, denk 5 of 6, maar het analyseren van het proza van het vraagstuk tot de essentie was wel degelijk op het programma. En begrijpend lezen ook.