Tweet
Soms is het dynamisch bereik van onze digitale toestellen te laag om in één enkele foto een landschap vast te leggen zonder verlies van details. Ofwel slagen we er in om via een overbelichte foto alle details in de schaduwen te behouden maar krijgen we sterk overbelichte detailloze hooglichten ( meestal in de lucht en wolken).....ofwel slagen we er in om net alle hooglichten te behouden door onder te belichten , maar zijn we alle schaduwdetails kwijt. Indien je met raw bestanden werkt is het wel mogelijk om achteraf nog wat meer informatie terug te halen uit onderbelichte of overbelichte delen dan wanneer je van jpeg bestanden zou vertrekken. In een raw bestand schaduwen extreem oplichten resulteerd meestal in vlekkerige ruis en banding in deze schaduwpartijen. Hooglichten terughalen in een raw bestand zal meestal leiden tot grauwe detailloze vlekken op die plaatsen waar de overbelichting het hoogst was. Meestal is terughalen van details zonder verlies van beeldkwaliteit beperkt tot maximum 1 a 1.5 stops in beide richtingen indien je van één raw vertrekt.
We kunnen het tekort aan dynamisch bereik opvangen door meerdere bestanden samen te voegen tot één enkele foto. In het merendeel van de situaties zijn twee foto's voldoende om het volledige bereik van een scene te kunnen vangen. In heel extreme gevallen kan het nodig zijn om ook een derde foto te maken. Deze foto's moeten qua inhoud exact 100% gelijk zijn.....uitgezonderd een verschil in belichting mag er niets wijzigen. Het is bijgevolg noodzaak om de foto's vanop een stevig statief te maken en liefst met een draadontspanner of via de ingebouwde timer van de camera. Mirror lock-up gebruik je best ook nog in die situaties waar de trilling van een opklappende spiegel ook nog invloed zou kunnen hebben op de foto. Tussen 1 sec en 1/40 sec had ik ergens opgevangen. Op die manier voorkomen we verplaatsing en(of) trillingen die het slagen van de foto's en nabewerking nadelig kunnen beinvloeden.
Maak één foto waarin de belichting goed is voor de schaduwen in de voorgrond.....deze foto zal onherroepelijk overbelichting tonen in de lucht ( zie voorbeeldfoto belicht. voorgrond). Deze foto is ideaal belicht indien de curve( zwarte piekjes) de linkerkant van het histogram net niet raakt.Een piek in de curve wat de histogram aan de linkerkant wel raakt wil zeggen dat je verlies van details hebt in de schaduwen. Het kan dus best zijn dat je via compensatie van de belichting meerdere foto's moet maken om de belichting voor de eerste foto perfect goed te krijgen.
Maak vervolgens de tweede foto nodig voor de nabewerking. In deze tweede foto proberen we de belichting goed te krijgen voor de hooglichten. Dat wil zeggen dat wanneer we het histogram bekijken de curve absoluut de rechterkant van het histogram net niet mag raken.(zie voorbeeldfoto belichting lucht). Een piekje in de curve wat het histogram aan de rechterkant wel raakt wil zeggen dat er daar verlies aan details in de hooglichten zal zitten.Veel camera's hebben een overbelichtingswaarschuwing (soms ook blinkies genoemd) in het lcd wanneer je de foto opnieuw bekijkt. Je ziet dan delen die zwart oplichten op de plaatsen waar er overbelichting was. Je moet zeker voorkomen dat ze in de foto belicht voor de lucht zichtbaar zijn.
Deze werkmethode is geschikt voor zowel raw als jpeg bestanden. Bij raw bestanden zou een beetje over of onderbelichting merkbaar in het histogram nog te corrigeren zijn achteraf via raw-software. Wil je echter veilig spelen....dan ben je toch best dat je werkt op de eerder beschreven manier.
Nu gaan we de bestanden samenvoegen via software. Voor de bewerking heb je software nodig die je toelaat in meerdere lagen te werken en je moet er ook een gomgereedschap in kunnen gebruiken. De meest simpele versie van photoshop is hiervoor geschikt. Ik houd deze bewerking ook bewust zo eenvoudig en simpel mogelijk.....het is echt maar een basis zodat haast iedereen begrijpt hoe het werkt. Voor diegenen die via maskers en meerdere selecties willen werken zijn er vast en zeker een dozijn Engelstalige tutorials te vinden op het internet. Zoek op "exposure blending" "Multiple exposures".
Open beide bestanden in Photoshop. Klik eerst op de donkerste foto ....klik vervolgens op je toetsenbord op de toetsencombinatie Ctrl-A. De donkerste foto is nu volledig geselecteerd....je kan dit zien omdat er een bewegende stippellijn rondom deze foto zichtbaar is. Druk vervolgens de toetsencombinatie Ctrl-C in. Via deze toetsen sla je de donkere foto tijdelijk op in het geheugen. De donkere foto mag je nu afsluiten....we hebben hem nu niet meer nodig. Enkel de blekere foto is nu nog zichtbaar op je scherm. Druk nu op de toetsencombinatie Ctrl- V .....de donkere foto wordt nu bovenop de bleke foto geplaatst.
Bekijk je lagenpallet ( openen via F7 bovenaan toetsenbord). Je ziet beide foto's....de bleke foto heeft de naam background gekregen. Deze foto is de onderliggende laag. De donkere foto heeft de naam layer 1 gekregen. Deze donkere foto is de bovenliggende laag.
Selecteer in de gereedschapspalet het gomgereedschap. Stel een heel zachte gom in en zet de dekking op 15-25 %.De grootte van de gom is een beetje afhankelijk van de resolutie van het bestand. Voor een 8mpixel bestand is 300-450 pix gom een goeie maat voor de grotere vlakken.....zitten er grillige vormen in de foto waarlangs je moet gommen dan kies je best een wat kleinere gom om preciezer te kunnen werken. Wel aan te raden is steeds een erg zachte gom. Begin onderaan op de foto te gommen en werk stilletjes aan omhoog richting horizon zonder echter tot tegen de horizon te gaan. Je zal meerdere keren over dezelfde plaats moeten gaan omdat we met slechts 15-25%dekking werken. Waar je met de gom gewerkt hebt zal je zien dat stilletjes aan de onderliggende blekere laag zichtbaar wordt. We gommen dus eigelijk de donkerdere laag geleidelijk aan weg. Naarmate we meer richting de horizon (overgang bleek donker werken) kunnen we best de dekking van de gom nog verder laten zakken tot 5-10%. Op deze manier zal de overgang tussen beide foto's heel geleidelijk en zacht zijn....een veel te sterke of harde gom gaat zichtbaar strepen of vlekken laten zien.
Het resultaat zal grotendeels van je eigen beoordeling afhangen en de eerste keren dat je deze bewerking gebruikt zal het resultaat misschien niet 100% naar je zin zijn. Hier is het ook weer oefenen om te verbeteren.De tweede foto (voorbeeld blend) laat het resultaat zien na de bewerking. In het histogram zie je dat zowel de schaduwen en de hooglichten nog alle informatie bevatten. De linkerkant en de rechterkant van het histogram worden net niet geraakt door de curve. Na de bewerking kies je onder "layer" " flatten layer" en sla je de foto op als tiff of jpeg. Indien je nog verder wil werken op een later tijdstip dan mag je de "flatten layer" stap overslaan en sla je de foto op als psd bestand.Het resultaat kan je altijd nog fijntunen hé.....in de voorbeeldfoto moet ik bv de horizon nog rechtrekken, stofjes verwijderen enz. Deze bewerkingen doe ik meestal allemaal na de blend.
We kunnen het tekort aan dynamisch bereik opvangen door meerdere bestanden samen te voegen tot één enkele foto. In het merendeel van de situaties zijn twee foto's voldoende om het volledige bereik van een scene te kunnen vangen. In heel extreme gevallen kan het nodig zijn om ook een derde foto te maken. Deze foto's moeten qua inhoud exact 100% gelijk zijn.....uitgezonderd een verschil in belichting mag er niets wijzigen. Het is bijgevolg noodzaak om de foto's vanop een stevig statief te maken en liefst met een draadontspanner of via de ingebouwde timer van de camera. Mirror lock-up gebruik je best ook nog in die situaties waar de trilling van een opklappende spiegel ook nog invloed zou kunnen hebben op de foto. Tussen 1 sec en 1/40 sec had ik ergens opgevangen. Op die manier voorkomen we verplaatsing en(of) trillingen die het slagen van de foto's en nabewerking nadelig kunnen beinvloeden.
Maak één foto waarin de belichting goed is voor de schaduwen in de voorgrond.....deze foto zal onherroepelijk overbelichting tonen in de lucht ( zie voorbeeldfoto belicht. voorgrond). Deze foto is ideaal belicht indien de curve( zwarte piekjes) de linkerkant van het histogram net niet raakt.Een piek in de curve wat de histogram aan de linkerkant wel raakt wil zeggen dat je verlies van details hebt in de schaduwen. Het kan dus best zijn dat je via compensatie van de belichting meerdere foto's moet maken om de belichting voor de eerste foto perfect goed te krijgen.
Maak vervolgens de tweede foto nodig voor de nabewerking. In deze tweede foto proberen we de belichting goed te krijgen voor de hooglichten. Dat wil zeggen dat wanneer we het histogram bekijken de curve absoluut de rechterkant van het histogram net niet mag raken.(zie voorbeeldfoto belichting lucht). Een piekje in de curve wat het histogram aan de rechterkant wel raakt wil zeggen dat er daar verlies aan details in de hooglichten zal zitten.Veel camera's hebben een overbelichtingswaarschuwing (soms ook blinkies genoemd) in het lcd wanneer je de foto opnieuw bekijkt. Je ziet dan delen die zwart oplichten op de plaatsen waar er overbelichting was. Je moet zeker voorkomen dat ze in de foto belicht voor de lucht zichtbaar zijn.
Deze werkmethode is geschikt voor zowel raw als jpeg bestanden. Bij raw bestanden zou een beetje over of onderbelichting merkbaar in het histogram nog te corrigeren zijn achteraf via raw-software. Wil je echter veilig spelen....dan ben je toch best dat je werkt op de eerder beschreven manier.
Nu gaan we de bestanden samenvoegen via software. Voor de bewerking heb je software nodig die je toelaat in meerdere lagen te werken en je moet er ook een gomgereedschap in kunnen gebruiken. De meest simpele versie van photoshop is hiervoor geschikt. Ik houd deze bewerking ook bewust zo eenvoudig en simpel mogelijk.....het is echt maar een basis zodat haast iedereen begrijpt hoe het werkt. Voor diegenen die via maskers en meerdere selecties willen werken zijn er vast en zeker een dozijn Engelstalige tutorials te vinden op het internet. Zoek op "exposure blending" "Multiple exposures".
Open beide bestanden in Photoshop. Klik eerst op de donkerste foto ....klik vervolgens op je toetsenbord op de toetsencombinatie Ctrl-A. De donkerste foto is nu volledig geselecteerd....je kan dit zien omdat er een bewegende stippellijn rondom deze foto zichtbaar is. Druk vervolgens de toetsencombinatie Ctrl-C in. Via deze toetsen sla je de donkere foto tijdelijk op in het geheugen. De donkere foto mag je nu afsluiten....we hebben hem nu niet meer nodig. Enkel de blekere foto is nu nog zichtbaar op je scherm. Druk nu op de toetsencombinatie Ctrl- V .....de donkere foto wordt nu bovenop de bleke foto geplaatst.
Bekijk je lagenpallet ( openen via F7 bovenaan toetsenbord). Je ziet beide foto's....de bleke foto heeft de naam background gekregen. Deze foto is de onderliggende laag. De donkere foto heeft de naam layer 1 gekregen. Deze donkere foto is de bovenliggende laag.
Selecteer in de gereedschapspalet het gomgereedschap. Stel een heel zachte gom in en zet de dekking op 15-25 %.De grootte van de gom is een beetje afhankelijk van de resolutie van het bestand. Voor een 8mpixel bestand is 300-450 pix gom een goeie maat voor de grotere vlakken.....zitten er grillige vormen in de foto waarlangs je moet gommen dan kies je best een wat kleinere gom om preciezer te kunnen werken. Wel aan te raden is steeds een erg zachte gom. Begin onderaan op de foto te gommen en werk stilletjes aan omhoog richting horizon zonder echter tot tegen de horizon te gaan. Je zal meerdere keren over dezelfde plaats moeten gaan omdat we met slechts 15-25%dekking werken. Waar je met de gom gewerkt hebt zal je zien dat stilletjes aan de onderliggende blekere laag zichtbaar wordt. We gommen dus eigelijk de donkerdere laag geleidelijk aan weg. Naarmate we meer richting de horizon (overgang bleek donker werken) kunnen we best de dekking van de gom nog verder laten zakken tot 5-10%. Op deze manier zal de overgang tussen beide foto's heel geleidelijk en zacht zijn....een veel te sterke of harde gom gaat zichtbaar strepen of vlekken laten zien.
Het resultaat zal grotendeels van je eigen beoordeling afhangen en de eerste keren dat je deze bewerking gebruikt zal het resultaat misschien niet 100% naar je zin zijn. Hier is het ook weer oefenen om te verbeteren.De tweede foto (voorbeeld blend) laat het resultaat zien na de bewerking. In het histogram zie je dat zowel de schaduwen en de hooglichten nog alle informatie bevatten. De linkerkant en de rechterkant van het histogram worden net niet geraakt door de curve. Na de bewerking kies je onder "layer" " flatten layer" en sla je de foto op als tiff of jpeg. Indien je nog verder wil werken op een later tijdstip dan mag je de "flatten layer" stap overslaan en sla je de foto op als psd bestand.Het resultaat kan je altijd nog fijntunen hé.....in de voorbeeldfoto moet ik bv de horizon nog rechtrekken, stofjes verwijderen enz. Deze bewerkingen doe ik meestal allemaal na de blend.
Dan moet je volgens mij al een echte fijne neus hebben.
Uit de hand fotograferen via aeb en achteraf samenvoegen gaat maar er zit dan wel heel wat meer bewerking bij. De kans dat je tussen de 3 foto's wat bewogen hebt is onvermijdelijk groot. Een bijkomende bewerking zal dan het perfect uitlijnen zijn van de foto's die je wil gebruiken voor de blend. In photoshop CS gaat dit nog met auto alings layers....maar die optie zit volgens mij niet in elements of voorlopers van Cs.En uitlijnen betekend vaak ook een stuk van de foto kwijt. Manueel de foto's perfect over elkaar leggen is ook mogelijk....maar geen simpele opdracht. Voor kleinere foto's op het web nog geen probleem....maar bij grotere bestanden en afdrukken val je door de mand en zie je gegarandeerd overlapfouten. De aeb modus is geschikt in die situaties dat het moeilijk is om in te schatten welke instelling meteen de juiste belichting geeft . Bijzonder in die gevallen waar je de foto niet opnieuw kunt maken(actie). Indien dan de camera op aeb staat en je zet de modus op verschillende foto's direct na elkaar(burst modus)dan zal er altijd wel één van de 3 opnames kort bij een goeie belichting zitten. 
Comment