Russische lenzen

[Ivo M]

In een andere thread, http://forum.belgiumdigital.com/showthread.php?t=128337, dwaalden we al snel af naar het vraagstuk van de Russische objectieven. Vandaar dat ik hier maar een apart topic over open om het allemaal wat zuiver te houden. Kunnen we het er hier verder over hebben.

[Ivo M]

Re: Russische lenzen

Ik bezit zelf maar een twee Russische objectieven. Al een aantal jaar een Jupiter J9, een specifieke portretlens. Op een ander forum schreef ik er het volgende over:

Een bijzondere lens door zijn constructie en historie. De oorsprong van de J-9 ligt in Duitsland. In de jaren 30 ontwierp Zeiss de Sonnar 2/85. Dit ontwerp werd door de Sovjet-ingenieurs overgenomen en verbeterd. Er zijn imense aantallen van gemaakt. De Zeiss gaat voor hoge prijzen over de toonbank, de Jupiter kun je voor een vriendenprijs kopen. Ik betaalde voor mijn exemplaar 29 euro op ebay. Voor Ouwesok tikte ik er eentje voor omgerekend 18 euro op de kop in een fotozaak in St. Petersburg. Nieuw doen ze vanaf een dollar of 75 de ronde op internet.







In de praktijk is het even wennen om de Jupiter te gebruiken. Het is namelijk geen automatische lens. Om je diafragma te sluiten moet je vooraan de lens aan een ring draaien. De procedure is dus als volgt; scherpstellen, diafragma op schatting instellen, diafragma sluiten, belichting controleren, belichting instellen en dan afdrukken. Voor sportfotografie niet zo handig.



De Jupiter is op z'n sterkst als er weinig licht is. Dan gebruik je 'm toch alleen op 2.0 of 2.8. Het diafragma kan gesloten blijven, en ineens kost het je geen extra tijd meer. Je kunt gewoon blijven fotograferen daar waar de moderne telezoom fotograaf te weinig licht heeft.
Doordat er geen mechanica of electronica om de lens heen zit konden de ontwerpers vrijwel de hele diameter van de lens gebruiken om glas in onder te brengen. De lichtsterkte van 2.0 levert dus niet een onhandelbaar dikke lens op. Het diafragma is ook iets speciaals. Waar een normaal diafragma een zeshoek is, is het diafragma van de Jupiter bijna rond. Dit levert een uiterst mooie weergave van het onscherpe deel van de foto op. Vooral bij portretfoto's levert dit een aangenaam resultaat op.
Maar goed, nu naar de praktijk. Bij weinig licht en zonder flits kun je met de Jupiter nog goed overweg. met diafragma 2.0, 1/50 en een ISO van 1600 kon ik nog uit de hand werken bij de volgende foto:





Maar ook in de buitenlucht kun je met de Jupiter goed uit de voeten. In het druilerige Naarden weer heb ik 'm veel gebruikt.





Maar wat nu als je een moderne camera hebt?
Goed nieuws. Met een eenvoudige adaptor kun je de Jupiter aan veel moderne camera's koppelen.


Jupiter met 2 adaptors, M39>M42 (rechts) M42 naar K-baljonet (beneden)

Doordat er totaal geen mechanica of electronica in de lens zit die met je camera moet communiceren werk je niet veel anders dan met een Jupiter op een volledig mechanische camera. Alleen de lichtmeting gaat electronich. Op mijn Pentax *istDs werkt ie prima.

[Ivo M]

Re: Russische lenzen

Van een Duitse site plukte ik de volgende lijst met waarderingen van Russische M42 lenzen:

Im Kleinbildbereich mit M42-Anschluss der Brennweite nach geordnet:
* Peleng A 2.8/17: Vollformatfischauge. Lebt im Schatten des bekannteren Zenitar 16mm.
Mechanische Qualitaet deutlich besser. Optisch gleichauf (Schaerfer, aber ein bischen weniger
kontrastreich).
* Mir-1 2.8/37: Ausserordentlich kontrastreich und scharf.
* Industar-50 3.5/50: Potthaessliches Objektiv, das aber optisch mit den besten Leitz- und Zeiss-
linsen problemlos mithalten kann.
* Industar 61 L/Z 2.8/50: Schoenes Makro fuer kleines Geld. Seltsame Blendenform, aber ange-
nehmes Bokeh. Gute Schaerfe, hoher Kontrast. Achtung: Kann radioaktive Glassorten enthalten.
* Helios-44 2/58: Zeiss Biotar-Nachbau. Aeltere Varianten deutlich besser als die neueren. Export-
versionen schlechter als die fuer den lokalen Markt.
Geheimtip: Helios-44-2 mit kyrillischer Beschriftung und 11 Blendenlamellen. Geht bei Ebay ueblicher-
weise fuer einen Euro weg.
* Jupiter-9 2/85: Zeiss Biometar-Nachbau. Bei offener Blende weich, ab 5.6 knackscharf. Hoher Kontrast.
Hervorragendes Portraitobjektiv fuer wenig Geld.
* Helios-40 1.5/85: Zeiss Sonnar-Nachbau. Das Objektiv ist Legende. Mehr braucht man dazu wohl nicht
zu sagen. Leider selten und unangenehm teuer.
* Tair-11 2.8/133: Schaerfer und kontrastreicher als das 135er MC-Rokkor. Noch Fragen?
Fruehe Varianten hatten 63(!) Blendenlamellen. Die urspruengliche Version hielt sich nicht lange,
da sie zu teuer war. Das spaetere Tair-11A 2.8/135 ist nicht ganz so gut (11 Blendenlamellen, ein-
fachere optische Rechnung), aber immer noch sein Geld (10-15 Euro) wert.
* Jupiter-6 2.8/180: Zeiss Olympia-Sonnar Nachbau. Optische Leistung dem 2/85er Jupiter-9 sehr
aehnlich. Achtung: Das Objektiv ist riesig (14cm lang) und schwer (Mit Stativschelle rd. 2 Kilo)!
Selten in gutem Zustand zu finden und dann sehr teuer (idR. teurer als das Original)
* Tair-3(A) 4.5/300: Das Objektiv des Photosniper. Kann mit Apo-Linsen nicht mithalten, ist aber
fuer ein Non-Apo sehr ordentlich. Die Variante mit herkoemmlichem Fokussierring ist selten und
teuer, die Sniper-Variante mit dem Fokussierknopf ist guenstiger, aber umstaendlicher zu bedienen.

Achja... und dann noch ein paar eher maessige Exemplare:
* Mir-20M 3.5/20: Sehr hohe Streuung der Fertigungsqualitaet. Gute Exemplare sehr selten.
* Jupiter-37A 3.5/135: Gutes Mittelmass, aber nichts beruehmtes. Fuer wenig Geld mehr gibt's
das deutlich bessere Tair-11A.
* Jupiter-11 4/135: Zeiss Sonnar-Nachbau. Ganz fruehe Exemplare sind Ok, spaetere maessig bis
schlecht. Achtung: Kommt gerne mit Glaspilz.
* Jupiter-21M 4/200: Maessig, gross, schwer.
* Telear-22 5.6/200: Mies. Noch schlechter als die Mittelformat-Variante des gleichen Objektivs.

[PSG]

Re: Russische lenzen

Doordat er geen mechanica of electronica om de lens heen zit konden de ontwerpers vrijwel de hele diameter van de lens gebruiken om glas in onder te brengen. De lichtsterkte van 2.0 levert dus niet een onhandelbaar dikke lens op. Het diafragma is ook iets speciaals. Waar een normaal diafragma een zeshoek is, is het diafragma van de Jupiter bijna rond. Dit levert een uiterst mooie weergave van het onscherpe deel van de foto op. Vooral bij portretfoto's levert dit een aangenaam resultaat op.
Maar goed, nu naar de praktijk. Bij weinig licht en zonder flits kun je met de Jupiter nog goed overweg. met diafragma 2.0, 1/50 en een ISO van 1600 kon ik nog uit de hand werken bij de volgende foto:

Maar wat nu als je een moderne camera hebt?
Goed nieuws. Met een eenvoudige adaptor kun je de Jupiter aan veel moderne camera's koppelen.

Heel interessant. Kan die ook aan een Nikon of Fuji DSLR gekoppeld?
De sample foto's zelf vond ik wat minder. Ik veronderstel dat met degelijk licht er wel beters mee te bakken valt. Heb je daar een voorbeeldje van?

Van een Duitse site plukte ik de volgende lijst met waarderingen van Russische M42 lenzen:
* Jupiter-9 2/85: Zeiss Biometar-Nachbau. Bei offener Blende weich, ab 5.6 knackscharf. Hoher Kontrast.
Hervorragendes Portraitobjektiv fuer wenig Geld.
* Helios-40 1.5/85: Zeiss Sonnar-Nachbau. Das Objektiv ist Legende. Mehr braucht man dazu wohl nicht
zu sagen. Leider selten und unangenehm teuer.

Dus die Helios-40 zou nog beter zijn? Is die ook te verkrijgen?

De Zeiss gaat voor hoge prijzen over de toonbank, de Jupiter kun je voor een vriendenprijs kopen. Ik betaalde voor mijn exemplaar 29 euro op ebay. Voor Ouwesok tikte ik er eentje voor omgerekend 18 euro op de kop in een fotozaak in St. Petersburg. Nieuw doen ze vanaf een dollar of 75 de ronde op internet.

Waar zou je die kunnen verkrijgen? Of kunnen we via u één verkrijgen via rusland? Zou heel tof zijn.


Klinkt ook wel groovey he? Ik zal mijn jupiter-9 er eens opzetten.

[Ivo M]

Re: Russische lenzen

Heel interessant. Kan die ook aan een Nikon of Fuji DSLR gekoppeld?
De sample foto's zelf vond ik wat minder. Ik veronderstel dat met degelijk licht er wel beters mee te bakken valt. Heb je daar een voorbeeldje van?

De sample foto's zijn inderdaad foto's hoe een Jupiter J9 zich gedraagt als er bar weinig licht is. Zo weinig dat een normale lens al niet meer bruikbaar is. Helaas weet ik niet altijd wanneer ik de Jupiter gebruikt heb, is namelijk niet in de EXIF teurg te zien.
Twee andere samples met daglicht:

Druilerig weer buiten:



Op 2.0 binnen met daglicht:


Groot voordeel van de Jupiter is dat je gewoon blijft schieten als anderen al naar de flitser moeten grijpen.

Dus die Helios-40 zou nog beter zijn? Is die ook te verkrijgen?

Ik heb 'm pas 1x zien liggen in een vitrine, niet voor de verkoop. Dus die is heel lastig te krijgen.

Waar zou je die kunnen verkrijgen? Of kunnen we via u één verkrijgen via rusland? Zou heel tof zijn.

Ik ga helaas niet meerdere keren per jaar naar Rusland.

Klinkt ook wel groovey he? Ik zal mijn jupiter-9 er eens opzetten.

En vooral de gezichten als mensen zien dat je zo'n oerlens op een moderne DSLR zet

[PSG]

Re: Russische lenzen

Twee andere samples met daglicht:

ja, die eerste kan me wel overtuigen. Mooi scherp en heel mooie bokeh.

Groot voordeel van de Jupiter is dat je gewoon blijft schieten als anderen al naar de flitser moeten grijpen.

Nikon heeft natuurlijk ook een 85/1.8 en zelfs een 1.4. Maar die laatste is bijna niet te betalen.

En vooral de gezichten als mensen zien dat je zo'n oerlens op een moderne DSLR zet

Bof, ik doe wel graag eens tegendraads. En het is de kwaliteit die telt. Dit speciale bijna ronde diafragma vind ik wel heel interessant.

Weet je of die deftig functioneren op een Nikon. De jupiter heeft blijkbaar een M42 screw mount die je via een Jolos TM Mount Adapter Nikon/M42 zou kunnen koppelen. http://www.rugift.com/photocameras/n..._with_lens.htm

Zegt dit je iets?

Hoe zou je zelf de helios tov de jupiter zetten? In een vergelijking gaf de auteur de voorkeur aan de jupiter. Toch groovey die namen (jupiter, helios) he.

[Ivo M]

Re: Russische lenzen

Bof, ik doe wel graag eens tegendraads. En het is de kwaliteit die telt. Dit speciale bijna ronde diafragma vind ik wel heel interessant.

Weet je of die deftig functioneren op een Nikon. De jupiter heeft blijkbaar een M42 screw mount die je via een Jolos TM Mount Adapter Nikon/M42 zou kunnen koppelen. http://www.rugift.com/photocameras/n..._with_lens.htm

Zegt dit je iets?

Hoe zou je zelf de helios tov de jupiter zetten? In een vergelijking gaf de auteur de voorkeur aan de jupiter. Toch groovey die namen (jupiter, helios) he.

Je moet inderdaad een M42 naar Nikon adaptor hebben. Die is wat lastiger te construeren dan voor andere vattingen, moet een tussenlensje in zitten.
De Helios wordt door de kenners alleen aangeraden als je met extreem weinig licht te kampen hebt. Pas dan komt ie tot z'n recht. Kom je boven de 5.6 te zitten dan biedt ie alleen nog maar nadelen.

[Spanjaart]

Re: Russische lenzen

Er zijn ook tal van oudere lenzen voor Nikon voor weinig geld die het uitstekend kunnen doen. Het nadeel van veel Russische lenzen is dat de coating nogal veel verschillen laat zien per exemplaar waardoorje zeker op een dslr noal last van flare of weinig contrast kunt hebben.

[Ivo M]

Re: Russische lenzen

Er zijn ook tal van oudere lenzen voor Nikon voor weinig geld die het uitstekend kunnen doen. Het nadeel van veel Russische lenzen is dat de coating nogal veel verschillen laat zien per exemplaar waardoorje zeker op een dslr noal last van flare of weinig contrast kunt hebben.

Ik gebruik verschillende type oude lenzen op mijn DSLR. De door een aantal bronnen voorspelde flare heb ik nooit gemerkt. De scherpte is een andere zaak. Moderne lenzen worden zo geconstrueerd dat ze op de testbank een griezelig hoge scherpte hebben. M.n. bij portretlenzen is dit contraproductief, je wilt niet iedere onvolkomenheid van het model perfect uitgemeten hebben. Daarom zijn portretlenzen van nature wat minder scherp.

[Digipics357]

Re: Russische lenzen

Ik heb een vermoeden dat door deze lens te gebruiken je héél veel moet opgeven van de mogelijkheden die een moderne DSLR geeft. Om dan te gaan werken met dergelijke lens moet er toch iets voor in de plaats staan.

ik werk met een EF 85mm F1.8 USM die komt op een 365 Euro ongeveer, kan je me nu overtuigen dat de Jupiter 9 een beter resultaat geeft ?

MVG, Jeff

[Ivo M]

Re: Russische lenzen

Ik heb een vermoeden dat door deze lens te gebruiken je héél veel moet opgeven van de mogelijkheden die een moderne DSLR geeft. Om dan te gaan werken met dergelijke lens moet er toch iets voor in de plaats staan.

Heel veel zeker niet. Hoeveel hangt van je camera af. Bij m'n Pentax geef ik eigenlijk alleen de Autofocus op. Je zult het met me eens moeten zijn dat bij een fisheye autofocus volslagen overbodig is. Onder lastige omstandigheden (bijv. weinig licht) werk ik sowieso met manual focus, AF is dan te onbetrouwbaar. Dus ook hier geef ik niks op. Gaat het om sportfotografie, dan is een AF zoom soms beter. Maar dat hangt van het onderwerp af.

ik werk met een EF 85mm F1.8 USM die komt op een 365 Euro ongeveer, kan je me nu overtuigen dat de Jupiter 9 een beter resultaat geeft ?

Beter op alle fronten weet ik niet, ik ken de 1.8/85 niet. Op het gebied van Bokeh zeker, de Jupiter heeft 69 diafragmabladen, zo worden ze tegenwoordig niet meer geproduceerd. Maar dit geeft een veel betere bokeh dan een moderne lens met 6 of 8 diafragmabladen.
Maar als ik voor minder dan 10% van de prijs hetzelfde resultaat behaal met aardig wat lol erbij, waarom zou ik dat dan niet doen?
Trouwens, dit topic is niet bedoeld om te stellen dat Russische lenzen altijdbeter zijn, nee het is om aan te geven dat ze ook goed zijn.

Ivo

[DPaul]

Re: Russische lenzen

ik werk met een EF 85mm F1.8 USM die komt op een 365 Euro ongeveer, kan je me nu overtuigen dat de Jupiter 9 een beter resultaat geeft ?

MVG, Jeff

De vraag is terecht. Er zijn meerdere redenen om met zogezegd "oudere" lenzen te werken. Prijs/kwaliteitverhouding is daar slechts 1 van.

Ik moet eerst nog kwijt dat ik denk dat de helios betere foto's kan maken dan sommige van de voorbeelden die ik hier zie. Ligt het aan de PP of aan de compressie, dat zou moeten onderzocht worden.

Als ik 50 euro voor een goede oude lens en 500 voor een nieuwe moet betalen, dan is die nieuwe hoogstwaarschijnlijk geen 10x beter.

Maar de prijs/kwaliteit is hier geen lineair verband.

Als ik naar de absolute cijfers kijk, en ik heb maar +/-50 euro te besteden, dan koop ik een oude lens en ben tevreden.

Als ik het uiterste in scherpte/ contrast wil, dan ben ik misschien beter met sommige nieuwe lenzen, al kosten die 500 euro.

Hoe goedkoper die nieuwe lens is hoe kleiner het verschil in absolute waarde met de oudere, en hoe gemakkelijker ik voor de nieuwe ga beslissen (MET AF enz...)

Mijn vuistregel is dat er tussen 18 en 135 mm heel wat zaakjes te doen zijn met oudere lenzen. Maar je moet de gespecialiseerde sites raadplegen om te weten welke.

Er zijn bvb. heel wat sterrenliefhebbers die zich een oude 500mm aanschaffen, en als je de prijs van zo een nieuwe prime kent is te begrijpen waarom.

Paul.

[hub2805]

Re: Russische lenzen

Van belang is ook hoeveel je de lens zal gebruiken. Als het een lens is die ik maar een enkele keer per jaar zal gebruiken, dan heb ik daar geen €500 voor over. Als ze bijna permanent op het toestel zal staan wel.

Hubert

[elsan]

Re: Russische lenzen

Er zijn bvb. heel wat sterrenliefhebbers die zich een oude 500mm aanschaffen, en als je de prijs van zo een nieuwe prime kent is te begrijpen waarom.

Sites waar ze deze bespreken interesseren me wel.

[Ivo M]

Re: Russische lenzen

De vraag is terecht. Er zijn meerdere redenen om met zogezegd "oudere" lenzen te werken. Prijs/kwaliteitverhouding is daar slechts 1 van.

Ik moet eerst nog kwijt dat ik denk dat de helios betere foto's kan maken dan sommige van de voorbeelden die ik hier zie. Ligt het aan de PP of aan de compressie, dat zou moeten onderzocht worden.

Een deel van de foto's zijn bedoeld om aan te geven wat het resultaat is als de Jupiter gebruikt wordt onder omstandigheden waar de meeste moderne zoomlenzen niet eens meer genoeg licht hebben. Foto's zijn trouwens zonder nabewerking. Bij een serieuze hoeveelheid licht en goede omstandigheden zijn de resultaten natuurlijk beter

Mijn vuistregel is dat er tussen 18 en 135 mm heel wat zaakjes te doen zijn met oudere lenzen. Maar je moet de gespecialiseerde sites raadplegen om te weten welke.

Of de kennis van elkaar bij elkaar gooien en zo zien wie welke ervaringen met welke lenzen heeft. Voor de Russische M42 lenzen heb ik hierboven al de lijst van een Duitse site overgenomen.
Boven de 135mm zijn er trouwens heel mooie lange brandpuntsteles te koop voor weinig geld. Bij genoeg licht geven die een heel mooi resultaat, wederom voor een fractie van de prijs (en het gewicht) van een moderne telezoom. Ideale lenzen als je ze niet vaak gebruikt.