Expose right techniek

[rept]

Zeer interessant artikel dat beschrijft waarom je best het rechterdeel van je histogram zoveel mogelijk moet trachten te gebruiken en hoe je hier eigenlijk de ISO mee naar beneden kunt halen: vb: equivalent 100 ISO bij een D70. Je moet er natuurlijk wel voor in RAW werken.

Artikel: http://www.luminous-landscape.com/tutorials/expose-right.shtml

[Stephan]

Klopt. Zeer interessant artikel maar je moet wel weten dat je riskeert in één van je kleurkanalen data te verliezen. Als je dit systeem wil gebruiken, en het is niet eenvoudig heb ik ondervonden, dan moet je ook weet hebben van volgend artikel http://www.thelightsrightstudio.com/...edChannels.pdf

[Joost]

Het aangehaalde artikel gaatalleen in op de signaal/ruisverhouding en is nog lek ook. Ik zal niet op de details ingaan, maar het beste is nog immer uw histogram keurig in het midden te houden met links en rechts een klein stukje "lucht" indien mogelijk ter bescherming van de afzonderlijke kleurkanalen.

[Stephan]

Joost, wat bedoel je precies met "is nog lek ook"? Zijn er tegenstrijdigheden in het artikel? Jou mening hierover interesseert me.
Wat hier aangehaald wordt moet je zien als een "alternatieve" techniek. Misschien een soort zonesysteem voor digitaal in wording!
Groetjes,
S.

[Joost]

Het is eigenlijk heel eenvoudig. Ruis is een verstoring van het te meten signaal, vaak veroorzaakt door electro-magnetische invloeden (andere apparaten, radio, natuurlijke straling etc.).

Om je histogram een zone naar rechts te schuiven moet je langer belichten, je diafragma bijstellen of de gevoeligheid van je medium opkrikken.

Het diafragma bijstellen is ongewenst IMO. Immers, je verandert dan je scherptediepte en verandert daarmee ook je foto. Verder krijg je, naarmate je verder naar een volle lensopening gaat, meer last van onscherpte in het objectief (dat wil zeggen: vanaf f/8 ofzo gaat dat spelen).

De gevoeligheid van je medium opkrikken (lees: ISO verhogen), is ook geen optie. Daarmee stel je namelijk de versterkers anders in die zich tussen sensor en A/D converter bevinden. Meer versterking betekent dat je ook de aanwezige ruis meeversterkt, gewoon lineair dus.

De derde mogelijkheid is het verlengen van je sluitertijd. Echter, ruis is een tijdgebonden fenomeen. Hoe langer je sensor aan het licht blootgesteld wordt, hoe meer ruis (met in het extreme natuurlijk hot pixels). Daarnaast gaat de niet-lineariteit van de sensor een grotere rol spelen naar mate je 'm langer belicht. Jawel, in theorie is een CMOS of CCD sensor lineair, maar in de praktijk is dat niet zo in het tijddomein en al zeker niet bij verschillende omgevings variabelen.

Voor een landschapsfotograaf is het misschien minder van belang om iets langer te belichten of om een iets groter diagragma te pakken (z'n scherptediepte is vaak toch al enorm...). In andere vormen van fotografie is dat vaak zeer ongewenst. Neem bijvoorbeeld een sportfotograaf die op de tennisbaan bezig is. Die schiet veelal al op volle lensopeningen met een zeer korte scherptediepte. Anders krijg je 't publiek op de achtergrond ook nog te scherp. Een langere sluitertijd is daar vaak ook ongewenst ivm de snelheid van het spel en lange brandpuntsafstanden. Verder loop je door de abominabele verlichting vaak ook nog het risico op blown highlights op de plekken die er nou juist toe doen: gezichten, lichte shirts etc. Veel speelruimte om ueberhaupt dat histogram naar rechts te schuiven is er dan niet (hoewel je dat vaak niet kunt aflezen uit het histogram zelf...).

Ergo: de signaal/ruis verhouding zou theoretisch een heel klein beetje beter kunnen uitpakken. Het risico dat daarmee gepaard gaat is echter in veel gevallen onaanvaardbaar groot. Het beste blijft toch "gewoon" het histogram te centreren. Alles IMHO natuurlijk...

[zippie]

Ik heb dit artikel al enkele keren toegepast en ik kan je verzekeren dat een klein verschil in sluitertijd (klein beetje langer) al een wereld van verschil maakt in het histogram. Door dit toe te passen zal de ruis zeker niet evenredig vermeerderen. Toch niet op een DSLR op iso 100.

Er zullen inderdaad situaties zijn waar je dit niet kan toepassen, maar al bij al zeker het bekijken waard.



-------------------------------------------------------------------
De derde mogelijkheid is het verlengen van je sluitertijd. Echter, ruis is een tijdgebonden fenomeen. Hoe langer je sensor aan het licht blootgesteld wordt, hoe meer ruis (met in het extreme natuurlijk hot pixels). Daarnaast gaat de niet-lineariteit van de sensor een grotere rol spelen naar mate je 'm langer belicht. Jawel, in theorie is een CMOS of CCD sensor lineair, maar in de praktijk is dat niet zo in het tijddomein en al zeker niet bij verschillende omgevings variabelen.

[Joost]

Zippie: als het histogram een hele stop naar rechts moet (zoals door de originele auteur wordt gesuggereerd), dan is dat toch echt een vedrdubbeling van de sluitertijd. Helemaal evenredig zal de ruis niet toenemen, daarom schreef ik ook dat het wel een klein beetje zou kunnen helpen (in sommige gevallen). Het wordt echter gepresenteerd als "you'ld better always..." en daar zit de valkuil.

[zippie]

Hier ben ik het niet volledig mee eens.
Een DSLR op ISO 100 zal onder normale omstandigeheden die hele stop zonder veel problemen opvangen en niet de extra ruis produceren dat je ineens problemen gaat krijgen in bepaalde kleuren kanalen. Heb dit met deze methode nog niet kunnen ondervinden.

Met de meest prosumer en consumers zal dit waarschijnlijk een klein beetje anders liggen.

Originally posted by Joost
Zippie: als het histogram een hele stop naar rechts moet (zoals door de originele auteur wordt gesuggereerd), dan is dat toch echt een vedrdubbeling van de sluitertijd. Helemaal evenredig zal de ruis niet toenemen, daarom schreef ik ook dat het wel een klein beetje zou kunnen helpen (in sommige gevallen). Het wordt echter gepresenteerd als "you'ld better always..." en daar zit de valkuil.

[zippie]

Dit is eigenlijk waar het artikel over gaat. Als je niet volledig de dynamische range van scene kan opvangen kan je beter naar rechts toe belichten. Hierdoor kan je het maximale detail proberen te grijpen (Schaduw partijen kan je nog gedeeltelijk terug ophalen).
Er zijn natuurlijk andere methodes. Maar als je, zoals jij zegt, links en rechts nog ruimte wil overhouden, ga je dit niet dikwijls echt kunnen toepassen. Je gaat jezelf meestal beperken en in sommige gevallen is dit zelfs totaal onmogelijk.

Originally posted by Joost
Het aangehaalde artikel gaatalleen in op de signaal/ruisverhouding en is nog lek ook. Ik zal niet op de details ingaan, maar het beste is nog immer uw histogram keurig in het midden te houden met links en rechts een klein stukje "lucht" indien mogelijk ter bescherming van de afzonderlijke kleurkanalen.