Tweet
Ik zie hier op het forum dat nogal wat mensen problemen hebben met belichten van moeilijke of extreme onderwerpen. Daarom wil ik hier even een topic starten om deze situaties op een relatief eenvoudige wijze op te lossen nl.:
Belichten met het zonesysteem
Moderne digitale camera's kunnen gemiddeld een contrast van 5 a 6 stops belichting aan vooraleer de schaduwen geclipt of de hooglichten uitgebeten worden. Sommige "prosumers" zoals de Nikon D700/800 en de Canon 5MKII/III en professionele camera's zelfs tot 7stops.
Vooraleer te beginnen met uitleggen wil ik eerst dat je je camera instelt op manueel en het belichtingsgebied op spotmeting. Dit is van groot belang. Wees er maar niet bang van, het zal makkelijker zijn dan je zelf denkt.
Wanneer je nu je lichtmeter inschakeld door de ontspanknop half in te drukken zul je ergens onder in de zoeker een balkje vinden met een + en - teken en grote en kleine verticale streepjes. Dit is je lichtmeter. Meestal 5 of 7 grotere streepjes (volle stops) met ertussen telkens 1(halve stop) of 2(1/3 stop) kleinere streepjes.
Een groot misverstand bij beginners is om de belichting met sluitertijd en/of diafragma en/of iso zo te regelen dat het middelste streepje(0) is geactiveerd. Dit is enkel goed als het onderwerp waarop je richt middelmatig van kleur is. Dus niet te licht en niet te donker.
Wat gebeurt er nu als je dit doet op een donker of een licht onderwerp?...
Je onderwerp zal dan gemiddeld van kleur zijn op de foto.
Dus de zwarte kat wordt een grijze kat en die witte bruidsjurk wordt ook een grijze bruidsjurk. Hetzelfde met de kleuren van je onderwerp, ze worden teruggebracht naar een middelmatige kleur waardoor ze te flets of te hevig worden weergegeven. M.a.w. je foto is onder- of overbelicht.
Herkenbaar? Velen haken hier af en zetten hun camera dan maar terug op een automatische of half automatische instelling. Jammer! want als je weet hoe het werkt is het eigenlijk poepsimpel en kan je er enorm creatief mee omgaan.
Wanneer je belicht op het middelste streepje(0) dan brengt de camera je onderwerp of scene terug naar een middelmatige belichting oftewel een helderheid van gemiddeld 18% grijs. Daarvoor is jou ingebouwde lichtmeter gebouwd, om alles wat in het meetgebied zit terug te brengen naar een helderheid van 18% grijs. (= gemiddeld)
ALTIJD!!!
Nu er staat niet 1 groter streepje(0), er staan er 5 of 7 dit komt overeen met het midden van de zones (II) III IV V VI VII (VIII) waarbij het middelste groter streepje(0) staat voor zone V (gemiddelde kleur of helderheid). Zones (II/-3) III/-2, IV-1, zijn de MIN zones en staan aan de min kant, zij vertegenwoordigen de donkere delen of kleuren van je foto. Hoe donkerder hoe lager de zone. Zone II staat voor absoluut zwart (geclipt), III voor zwart met duidelijke doortekening van detais en IV voor donkerder dan gemiddeld.
Zones VI/+1, VII/+2, (VIII/+3) staan aan de PLUS kant en vertegenwoordigen de lichte delen of kleuren van je foto waarbij VI staat voor echt lichte kleuren, VII voor wit met doortekening en VIII voor absoluut wit (uitgebeten).
Wanneer je nu je belichting gaat meten, moet je in de eerste plaats weten wat je onderwerp is want dat wil je goed belichten.
Bij een sneeuwlandschap ga je belichten op de sneeuw en stel je je belichting zo in dat dit in zone VII of +2 valt want je wil nog doortekening in de sneeuw. Al de rest valt vanzelf in de juiste zone. De foto is goed belicht voor je onderwerp.
Bij een nachtopname ga je belichten op een heel donker element waar nog doortekening in moet zitten en stel je zo in dat dit in zone III of -2 valt. Weerom valt al de rest in de juiste zones, de foto is goed belicht.
Belichten gebeurt door je sluitertijd en/of je diafragma en/of je iso aan te passen.
Dit kan je controleren op het histogram van je camera. De middelste lijn staat voor het midden van zone V(0) dan rechts het midden van zone VI(+1) en uiterst rechts het midden van zone VII(+2), links het midden van zone IV(-1) en uiterst links het midden van zone III(-2)
DUS
Donkere delen of kleuren stel je in aan de - kant van de lichtmeter naargelang hun donkerte op -1(zoneIV) donkerder dan gemiddeld, -2(zone III)heel donker met doortekeningen en/of eventueel -3(zoneII) absoluut zwart.
Lichte delen of kleuren stel je in aan de + kant van de lichtmeter naargelang hun helderheid op +1(zoneVI)helderder dan gemiddeld, +2(zone VII) wit met doortekening en/of +3(zoneVII) absoluut wit.
Je kan er ook voor opteren om in je scene een gemiddelde kleur te zoeken en die in te stellen op zone V of streepje 0, al de rest valt dan op zijn plaats.
Wil dit nu zeggen dat je nooit meer uitgebeten hooglichten of geclipte zwarten meer zult hebben? Neen, dit hangt af van het totale contrast van je onderwerp of scene. Soms zal je camera het grote contrast niet meer aankunnen en moet je keuzes maken ofwel de zwarte delen clippen ofwel de hooglichten laten uitbijten.Als je kan kiezen probeer dan de hooglichten te beschermen door ze in zone VII of VII1/2 te plaatsen.
Uitgebeten witte plekken in foto's is lelijker dan absoluut zwarte plekken in foto's. Maar in de eerste plaats moet jij kiezen. Eventueel kan je meerdere belichtingen overwegen en die samenvoegen of een gradueel grijsfilter gebruiken of een invulflits gebruiken of eventueel je compositie aanpassen waardoor er minder zwart in je foto's voorkomt. Belangrijk is aan jou de keuze en met dit systeem kan je kiezen. Jij bepaalt voortaan de belichting van je foto's en niet meer de camera.
Dus voortaan die zwarte kat instellen op -2(zone III) en die witte bruidsjurk op +2(zoneVII). De 1/2 of 1/3 tussenstops gebruik je om fijner af te stellen.
Als laatste wil ik je nog een truukje meegeven dat ik gebruik om gemakkelijker de heldere van de donkerdere delen te onderschijden of middelmatige kleur te vinden.
je zet je beeld out of focus en dan zie je meteen de gebieden met donkerdere en/of helderdere kleuren. Je kan dan kiezen welk deel je metert en waar je het plaatst. daarna stel je scherp maak je compositie en neem de foto. Als je blank bent kan je ook gewoon meteren op de binnenkant van je hand en dit op +1(zoneVI) instellen voor een zo goed als accurate meting. Bij blanke mensen is de handpalm 1 stop lichter dan gemiddeld. Je hand moet zich dan wel bevinden in dezelfde helderheidszone als je onderwerp of scene.
Als je nog vragen hebt of iets is niet duidelijk wees niet bang om ze hier te stellen. We willen allemaal leren en domme vragen bestaan niet,
groetjes,
Woolfingale
Belichten met het zonesysteem
Moderne digitale camera's kunnen gemiddeld een contrast van 5 a 6 stops belichting aan vooraleer de schaduwen geclipt of de hooglichten uitgebeten worden. Sommige "prosumers" zoals de Nikon D700/800 en de Canon 5MKII/III en professionele camera's zelfs tot 7stops.
Vooraleer te beginnen met uitleggen wil ik eerst dat je je camera instelt op manueel en het belichtingsgebied op spotmeting. Dit is van groot belang. Wees er maar niet bang van, het zal makkelijker zijn dan je zelf denkt.
Wanneer je nu je lichtmeter inschakeld door de ontspanknop half in te drukken zul je ergens onder in de zoeker een balkje vinden met een + en - teken en grote en kleine verticale streepjes. Dit is je lichtmeter. Meestal 5 of 7 grotere streepjes (volle stops) met ertussen telkens 1(halve stop) of 2(1/3 stop) kleinere streepjes.
Een groot misverstand bij beginners is om de belichting met sluitertijd en/of diafragma en/of iso zo te regelen dat het middelste streepje(0) is geactiveerd. Dit is enkel goed als het onderwerp waarop je richt middelmatig van kleur is. Dus niet te licht en niet te donker.
Wat gebeurt er nu als je dit doet op een donker of een licht onderwerp?...
Je onderwerp zal dan gemiddeld van kleur zijn op de foto.
Dus de zwarte kat wordt een grijze kat en die witte bruidsjurk wordt ook een grijze bruidsjurk. Hetzelfde met de kleuren van je onderwerp, ze worden teruggebracht naar een middelmatige kleur waardoor ze te flets of te hevig worden weergegeven. M.a.w. je foto is onder- of overbelicht.
Herkenbaar? Velen haken hier af en zetten hun camera dan maar terug op een automatische of half automatische instelling. Jammer! want als je weet hoe het werkt is het eigenlijk poepsimpel en kan je er enorm creatief mee omgaan.
Wanneer je belicht op het middelste streepje(0) dan brengt de camera je onderwerp of scene terug naar een middelmatige belichting oftewel een helderheid van gemiddeld 18% grijs. Daarvoor is jou ingebouwde lichtmeter gebouwd, om alles wat in het meetgebied zit terug te brengen naar een helderheid van 18% grijs. (= gemiddeld)
ALTIJD!!!
Nu er staat niet 1 groter streepje(0), er staan er 5 of 7 dit komt overeen met het midden van de zones (II) III IV V VI VII (VIII) waarbij het middelste groter streepje(0) staat voor zone V (gemiddelde kleur of helderheid). Zones (II/-3) III/-2, IV-1, zijn de MIN zones en staan aan de min kant, zij vertegenwoordigen de donkere delen of kleuren van je foto. Hoe donkerder hoe lager de zone. Zone II staat voor absoluut zwart (geclipt), III voor zwart met duidelijke doortekening van detais en IV voor donkerder dan gemiddeld.
Zones VI/+1, VII/+2, (VIII/+3) staan aan de PLUS kant en vertegenwoordigen de lichte delen of kleuren van je foto waarbij VI staat voor echt lichte kleuren, VII voor wit met doortekening en VIII voor absoluut wit (uitgebeten).
Wanneer je nu je belichting gaat meten, moet je in de eerste plaats weten wat je onderwerp is want dat wil je goed belichten.
Bij een sneeuwlandschap ga je belichten op de sneeuw en stel je je belichting zo in dat dit in zone VII of +2 valt want je wil nog doortekening in de sneeuw. Al de rest valt vanzelf in de juiste zone. De foto is goed belicht voor je onderwerp.
Bij een nachtopname ga je belichten op een heel donker element waar nog doortekening in moet zitten en stel je zo in dat dit in zone III of -2 valt. Weerom valt al de rest in de juiste zones, de foto is goed belicht.
Belichten gebeurt door je sluitertijd en/of je diafragma en/of je iso aan te passen.
Dit kan je controleren op het histogram van je camera. De middelste lijn staat voor het midden van zone V(0) dan rechts het midden van zone VI(+1) en uiterst rechts het midden van zone VII(+2), links het midden van zone IV(-1) en uiterst links het midden van zone III(-2)
DUS
Donkere delen of kleuren stel je in aan de - kant van de lichtmeter naargelang hun donkerte op -1(zoneIV) donkerder dan gemiddeld, -2(zone III)heel donker met doortekeningen en/of eventueel -3(zoneII) absoluut zwart.
Lichte delen of kleuren stel je in aan de + kant van de lichtmeter naargelang hun helderheid op +1(zoneVI)helderder dan gemiddeld, +2(zone VII) wit met doortekening en/of +3(zoneVII) absoluut wit.
Je kan er ook voor opteren om in je scene een gemiddelde kleur te zoeken en die in te stellen op zone V of streepje 0, al de rest valt dan op zijn plaats.
Wil dit nu zeggen dat je nooit meer uitgebeten hooglichten of geclipte zwarten meer zult hebben? Neen, dit hangt af van het totale contrast van je onderwerp of scene. Soms zal je camera het grote contrast niet meer aankunnen en moet je keuzes maken ofwel de zwarte delen clippen ofwel de hooglichten laten uitbijten.Als je kan kiezen probeer dan de hooglichten te beschermen door ze in zone VII of VII1/2 te plaatsen.
Uitgebeten witte plekken in foto's is lelijker dan absoluut zwarte plekken in foto's. Maar in de eerste plaats moet jij kiezen. Eventueel kan je meerdere belichtingen overwegen en die samenvoegen of een gradueel grijsfilter gebruiken of een invulflits gebruiken of eventueel je compositie aanpassen waardoor er minder zwart in je foto's voorkomt. Belangrijk is aan jou de keuze en met dit systeem kan je kiezen. Jij bepaalt voortaan de belichting van je foto's en niet meer de camera.
Dus voortaan die zwarte kat instellen op -2(zone III) en die witte bruidsjurk op +2(zoneVII). De 1/2 of 1/3 tussenstops gebruik je om fijner af te stellen.
Als laatste wil ik je nog een truukje meegeven dat ik gebruik om gemakkelijker de heldere van de donkerdere delen te onderschijden of middelmatige kleur te vinden.
je zet je beeld out of focus en dan zie je meteen de gebieden met donkerdere en/of helderdere kleuren. Je kan dan kiezen welk deel je metert en waar je het plaatst. daarna stel je scherp maak je compositie en neem de foto. Als je blank bent kan je ook gewoon meteren op de binnenkant van je hand en dit op +1(zoneVI) instellen voor een zo goed als accurate meting. Bij blanke mensen is de handpalm 1 stop lichter dan gemiddeld. Je hand moet zich dan wel bevinden in dezelfde helderheidszone als je onderwerp of scene.
Als je nog vragen hebt of iets is niet duidelijk wees niet bang om ze hier te stellen. We willen allemaal leren en domme vragen bestaan niet,
groetjes,
Woolfingale
Natuurlijk heeft dat wel met contrast te maken. 
Comment