Diafragma, witbalans enz....?

[BONZAI]

Hallo, na al een tijdje te spelen met mijn CP 5700 op de automatische instellingen, wil ik mij nu meer en meer toeleggen om te leren werken met het handmatig instellen van het diafragma...
Eerst en vooral zou ik hierover dan ook meer uitleg willen. Is er ergens een internetlink hieromtrent of welk boek raden jullie een beginnend amateur aan over fotografie ?

Met vriendelijke groeten,
Geert

[Visio]

een vereenvoudigde voorstelling:

stel je hebt een diafragma dat volledig open is en we noemen die lensopening 1.

deze opening laat een bepaalde hoeveelheid licht door. Als je deze opening vermenigvuldigt met de vierkantswortel van 2 (= circa 1,41) dan verkrijg je een opening die net de helft van het licht doorlaat van de originele opening.

als je deze vermenigvuldigingen met de wortel van 2 enkele keren in een rij uitvoert, dan krijg je de diafragmareeks

1 - 1,41 - 2 - 2,83 - 4 - 5,6 - 8 - 11,31 - 16 - 22,63 - 32 - 45,25 - 64

Je zal deze getallen herkennen als de getallen van de diafragmaopeningen op je fototoestel.

Tussen elke van deze getallen in de reeks is de hoeveelheid licht die er per zelfde hoeveelheid tijd door kan net de helft als het getal groter wordt (en dus de opening kleiner wordt) Om eenzelfde belichting te bereiken zal je dus 2X langer moeten belichten op diafragma 8 ten opzichte van diafragma 5,6 om iets te noemen.

Een ander kenmerk van de gekozen diafragmaopening is de scherptediepte.

De volgende uitleg zou makkelijker aanschouwelijk gemaakt worden met een tekening, maar geloof me maar voor wat het waard is

Hoe kleiner je lensopening (dus hoe groter het getal) hoe meer het licht beperkt is in de richting die ze kan invallen op de gevoelige plaat. stel dat je een opening hebt met de diameter van 1 foton, dan kan het licht afkomstig van je onderwerp er ook maar op exact een rechte door invallen op de gevoelige plaat. Als de openig groter wordt dan kan die zelfde plek op je onderwerp er via meerdere kruisende rechten op je gevoelige plaat invallen, waardoor er minder scherpte is.

om een lang verhaal kort te maken, hoe kleiner je opening (groter getal), hoe groter je scherptediepte en hoe groter je diafragmaopening, hoe kleiner de scherptediepte.

Op een 50 mm lens op een SLSR met diafragma 1,4 kan je bv. al hebben als je een model fotografeerd dat de ogen scherp zijn, maar de neus niet meer om je een voorbeeld van beperkte scherptediepte te geven.

dezelfde lens met diafragmaopening 22 zal haast alles scherp tonen (binnen een redelijk interval uiteraard)

als we deze kennis ivm de scherptediepte combineren met de kennis dat de diafragma's uit bovenstaande reeks steeds de helft van de vorgaande stop licht doorlaten per zelfde tijd, dan kan je creatief aan het werk.

de sluitertijd bepaald de bewegingsonscherpte
het diafragma de scherptediepte

de beschikbare hoeveelheid licht hangt ook af van de lichtgevoelighied van je CCD .. dus iso 800 is ook 2x sneller dan iso 400, zodat je toch met eenzelfde sluitertijd een kleinere lensopening kan gebruiken. De gevoeligheid van je CCD hangt echter ook samen met de ruisgevoeligheid zodat dit geen mirakeloplossing is .. maar met een moderne DSLR kan je toch al tot 800 ISO foto's nemen die weinig last hebben van ruis op de afgedrukte foto.

Je merkt dat je dus steeds Diafragma - sluitertijd - ISO op elkaar moet afstellen om de gewenste belichting te bekomen .. je zal er soms ook een keuze voor moeten maken: ofwel gewenste diafragma ofwel gewenste sluitertijd ofwel onderbelicht

Als je bovenstaande goed begrepen hebt, dan maken we het nog net iets ingewikkelder: hoe meet je de hoeveelheid licht? Als je onderwerp weinig contrast heeft met de achtergrond en gelijkwaardig is belicht zoals de achtergrond, dan is er geen probleem: je lichtmeter zegt hoeveel licht er per opening per tijd is en je maakt een keuze.

Jammer genoeg is dit niet altijd zo. Het menselijk oog kan een groter bereik tussen wit en zwart overbruggen dan een CCD of een Film. Dus je zal situaties hebben waar het onmogelijk is EN de lichtere partijen EN de donkerdere partijen juist belicht te hebben.. je zal moeten kiezen.

Om juist te kiezen zal je het licht ook juist moeten meten: meet je het licht over de hele foto, dan krijg je een gemiddelde die niet noodzakelijk overeenkomt met de gewenste hoeveelheid licht van je onderwerp. Een oplossing hiervoor is center-weighted of spotmetering te kiezen.

In functie van het gemeten resultaat kan je nog overwegen om de belichting een stop te overbelichten of onder te belichten wanneer je denkt dat de gemeten hoeveelheid licht geen correct resultaat geeft. (vb. foto's in de sneeuw of op het strand)

et voila .. een eerste aanzet is gegeven .. voor de details mag iemand andes de fakkel even overnemen

[BONZAI]

Visio mag ik U hartelijk danken voor de zeer goede uitleg. Zo een uiteenzetting had ik nog niet durven dromen. Nu kan ik hiermee een jaartje experimenteren en dan zet ik waarschijnlijk ook de stap naar dslr.

Hartelijke dank
Geert

[darix]

Die kan zo ingekaderd en in de FAQ

[dr wax]

nuttige info!!
Greetz,

[Dirtyharry71]

goed uitgelegd Visio
nu weet ik tenminste waar die getallen vandaan komen

[jaja]

Hallo Bonzai,

Op de homepage staan ook 2 links naar cursussen van deze eigenste site.
Misschien heb je daar ook wat aan?

Jaja

[vreugde]

Originally posted by jaja
Hallo Bonzai,

Op de homepage staan ook 2 links naar cursussen van deze eigenste site.
Misschien heb je daar ook wat aan?

Jaja

Welke homepage is dat? Ik heb wel interesse!

[jaja]

Hallo Piet1112,

De enige echte homepage van Belgiumdigital natuurlijk ...
Bovenaan links zie je op deze pagina het logo van Belgiumdigital.
Daarachter schuilt een hele website met zo'n 8.000 foto's online, tips, tricks, 4 nieuwe "foto's van de dag", ........
Hier ben je op het forum van Belgiumdigital maar er is nog véél meer hoor.

Jaja

Originally posted by piet1112

Originally posted by jaja
Hallo Bonzai,

Op de homepage staan ook 2 links naar cursussen van deze eigenste site.
Misschien heb je daar ook wat aan?

Jaja

Welke homepage is dat? Ik heb wel interesse!

[Plofkop]

Welke homepage is dat? Ik heb wel interesse!

Ellen, je bent verschrikkelijk! Dit had je toch moeten weten hoor.

[vreugde]

Dank u meester!

[Robbert]

Dank je wel voor de heldere uitleg. Daardoor heb ik wat zitten experimenteren met de ISO waarde op mijn 300D. Met avond foto's goede resultaten bereikt.
Probeer maar eens in de "P" stand en dan de ISO op 800 en maak dezelfde foto op 400..grote verschillen. Voor velen van jullie is dat logisch maar voor mij was het enorme verschil een ontdekking.
Geen bewogen avondfoto's meer..Ook de "M" stand gaf wat meer mogelijkheden om te spelen met Diafragma en sluitertijd..echt een aanrader....

Nogmaals dank voor de heldere uitleg..

Robberto

[Z900]

Originally posted by Visio
een vereenvoudigde voorstelling:
dan verkrijg je een opening die net de helft van het licht doorlaat van de originele opening.

Hallo Visio,

Wat noem jij de helft van het licht ? Indien je een luxmeter achter je objectief zou kunnen plaatsen
lijkt me niet dat die de helft van het aantal lumen gaat weergeven bij bv f1.4 naar f2.0

je ziet m.i. nauwelijks het diafragma sluiten nl.

mvg,

[Visio]

Originally posted by Z900
Wat noem jij de helft van het licht ?

het feit dat je op opening 2 een dubbele sluiterijd (1/60 ipv 1/120 bv.) hebt dan bij 1.4.

bij een grote lensopening (vb. 2 moet je niet veel vergroten om 2x meer licht door te laten. Ik zoek mijn cursussen van destijds terug ergens van onder het stof en we kunnen dit in Terzake verderzetten als je wilt

[Z900]

Was dit ff uit het oog verloren

[QUOTE] Originally posted by Visio

Originally posted by Z900
Wat noem jij de helft van het licht ?

het feit dat je op opening 2 een dubbele sluiterijd (1/60 ipv 1/120 bv.) hebt dan bij 1.4.

ja dat is het effect op de sluitertijd......oke, maar het gaat ff puur om licht hier (zoals je zelf stelde).

bij een grote lensopening (vb. 2 moet je niet veel vergroten om 2x meer licht door te laten. Ik zoek mijn cursussen van destijds terug ergens van onder het stof en we kunnen dit in Terzake verderzetten als je wilt

ah ja daar zit wat in ....PIr^2........zou je zo niet zeggen (afgaande op de opening)

mvg,